Millətimiz. Əxlaqımız
Axırı Şərqlə bitən yazı.
Biz bir millət olaraq harmonik yaşamağı bacarmırıq. Bizdə olsa-olsa diktaturalar
harmoniya görüntüsü yaradır. İmkan düşən kimi xaos yolunu bərk tuturuq.
Həmişə instinktlərimizin diktəsinə gedirik. Dünya düzənində yazıq millət sayılsaq
da, 90-ın 20 Yanvarı ərəfəsində nə hoqqalardan çıxmadıq! “Yazıq”lığımız da,
qəddarlığımız da mədəniyyətdən uzaqlığımızı tam sübut etdi. Dinimiz-
ədəbiyyatımız içimizdə işləmir. Əfsus, “mədəniyyət” bizə yalnız riyakarlıqlar üçün
lazım olur.
Türmələrdə canilər də mədəniyyət görüntüsü sayılası gözəl təsbehlər düzəldə bilir.
Lakin gözəl təsbeh heç də cinayətlərə bəraət qazandırmır.
Həri, əslində biz milli komplekslər labirintində çıxılmaz və biçarəyik. Hər hansı
müharibə başlayan kimi özümüzü itiririk. Bizdə qələbələrə inam çox azdır, ya heç
yoxdur. Müharibə gumbultuları eşidiləndə, uca millət dərhal dovşan sürüsünə
çevrilir.
Biz yalnız məişətdə uğur qazana bilirik. Əlbəttə, bir az Rusyəti-zadı fırlanırsan,
artıq tikəcəyin ev – nəzəri cəhətcə hazırdır. Azərbaycanlı ancaq arvad alıb qələbə
eyforiyası keçirə bilər. Bir vaxt qız götürüb qaçmaqla kişilik illüziyasına qapılardıq.
İndi 70 kq-lıq sümüklü qəşəng bir qız, 5 kiloqram sümüksüz mal ətindən ucuz olub.
Azərbaycanda qız götürüb qaçmaq cinayəti yoxa çıxıb.
Azərbaycanlı yalnız sülh dövründə məğrur görünür. “Kişidi bu!” – torpaqları əldən
getmiş atəşkəs azərbaycanlılarına baxanda, bu cür düşünməli olursan. Qardaşlar,
sülh dövrünün dəyərləri saxta və müvəqqətidir. Biz xroniki sülh dövrlərində
cılızlaşdıq. “Qiryət” və namusu frazeologizm səviyyəsinə endirdik. Yalnız
müharibələr bizi sülhdən qurtara bilər. Ancaq bəlkə bunlar heç.
Qardaşlar, əxlaq – güclü olmaqdadır. Zəifin namusu heç bir əhəmiyyət kəsb
etməz. Namus – qorunma komponentini də nəzərdə tutur. Milli əxlaqımız arxaik
elementlərlə süslüdür. Əxlaqsızlığa bax ki, əxlaqı təkcə xanımların döş-başı
ətrafında cəm eləmişik. Vətən torpaqlarını əxlaq dairəsindən çıxarmışıq.
Arvadlarına güldüyümüz hər hansı Avropa ölkəsində quş quşluğu ilə sərhədi poza
bilməz. Gəlin boynumuza alaq: biz milli müqavimətsizik. Milli taqətsizlikdir
faciəmiz. Bayaq dedim, bir milyon insanımız yer-yurdundan – Göyçədən-
Qarabağdan dovşan sürüsü kimi Bakı səmtinə qaçdı. Bir milyon – hər hansı böyük
bir xalq ola bilərdi, çifayda, dovşan oldu. Qulağımızın dibindəki çeçenlər sayca hələ
heç vaxt bir milyona çatmayıb.
Qaçqınlarımız torpağı qoyub qaçmaqda cani sayılmalıdırlar. Qaçqınlıq cinayətlər
sırasına salınsın!
Azərbaycanın boynundan bir milyon tüfeyli asılıb.
Qəhrəmanlarımız rahat mifoloji mətnlərdən real həyata burunlarını da
çıxarmadılar. Ümumiyyətcə reallığımız mifolojimizə adekvat deyil. Qarabağ
gedəndə, Koroğlu qırx qazan plov aşırıb, fıs vurub yatmışdı. Di gəl idarələrdə -
küçələrdə rastlaşdığımız pota-pota adamlarımızın hər biri eşşək boyda bir
Koroğludur. Açığı, mən artıq ermənidən qaçmış bu cəmdəkləri görəndə,
çimçəşirəm. Baş yoxdu-yoxdu, barı canda qıvrılan gücü işə salaydılar. Bizim
üzümüzü SSRİ ağ eləyirmiş. SSRİ-dən sonra millətimizin məğmunluğu aləmə faş
oldu. Onun içində yaşıl həyat izi yox imiş. Biz özünə sərbəst çörək tapa bilməyən
biabırçı insanlarıq.
Həri, Qarabağ gələcəkdə ancaq güclünün olacaq. Əsl ədalət də bundadır. Nəhayət
bunu bilməyə borcluyuq ki, çağdaş dünyada əxlaq gücün təqdimatı ilə formalaşır.
Gücsüz – ayağa dolaşır; onun əxlaqı hamıya mane olur. Yeri gəlmişkən, İslam da,
Şərq də bizi natamamlıq kompleksinə düçar edib. İslam bizi VII əsrin bədəvi
ərəblərinə bənzədir. Həyatımızı hədislərlə bəzəyirik. Bu nağıllar vaxt aparır, milləti
geri atır. Şərq qatı ədalətsizliklərdən qurtulmaq naminə peyğəmbərlərə ehtiyac
duyub. Şərqdə dinlər vəhşilikləri ram etmək məqsədi güdüb. Şərqdə dinlər
mədəniyyət əlaməti yox, insanların qəddarlıqlardan qurtulmaq cəhdidir. Dünyanın
ən ədalətsiz yeri həmişə Şərq olub.
Belə-belə işlər,
Qırılsın keşişlər.
Məni eşidər
Qəlbi genişlər.
Politika – Problem
№ 10 (27) 08-14 mart 2003-cü il