Tarix: 24-01-2017 07:31
Baxış sayı: 2112
Mən Rafiq Tağıdan nə zaman qorxmağa başladım... Əlbəttə, onda yox ki, öz zəif, sısqa, cüssəsi ilə guya Mirzə Cəlil ağırlığında nəhəngi yıxacaqmış; bunun ardınca bütöv bir sıra hərəkətə gəlib, hərəkat qoparanda hələ, Mirzə Cəlilin ruhu şad, sevinmişəm də: - deyən tərpənir üstündəki yorğan, ölməyib – ha! Heç rəfiqi-əziz özünü unudub, sözünü tutub gəldi-gəlmədi, bildi-bilmədi: - dörd yanımız qaranlıq, xox! – deyib savaş axtaranda belə qorxmamışam, yox, sözdür də, bu gün bizdə sözün bazarı ucuz; hər kəs öz qaranlığından keçir, - həmişə Rafiq Tağının əyalətindən Ədəbiyyata nabələd yollar yoran isti, balaca qəhrəmanlarına pənah aparmışam... Amma bu günlərdə Rafiq Tağının “Hürriyyət” qəzetində (11 sentyabr 1999) bu dəfə bütünlükdə ədəbiyyata qarşı açdığı anti-ədəbiyyat atəşini görüb, mən qorxdum, qorxmağa başladım... “Hürriyət”ə nə var, dərhal anti-ədəbiyyat ətrafında ədəbiyyat diskussionu təklif etdi. Bəs Ədəbiyyatın özü, iç strukturu, daxilindən gələn hərəkət və hərəkat?..
Bizdə son illər ədəbiyyatının ümumiləşmiş tənqid obrazını – orda qıcıq, burda qıcıq, - Rafiq Tağı verir, həm də stixik olaraq... Amma mənim nəzərimdə bu illər tənqid romanının əsas fiquru Həmid Herisçidir; şerdə, nəsrdə, eləcə də rəsmi və qeyri-rəsmi ədəbi koridorlarda qəfil və ani görünüb-çəkilən iç gəzişmələri ilə, məhz şüurlu olaraq! Ən çox da yığıb-yığıb yağdırdığı, öz ifadəsi ilə desək, “yazılmamış ədəbiyyatı” ilə... Gəl diqqət edirsənmi; nə bir səs, nə “yazılmamış cavablar”...
Lənət şeytana, hərdən fəhmim mənə belə deyir ki, ədəbiyyatda aldığımız hava da kənar; kənardan daxil olur, - balaca “fortoçka”dır, açırlar, təzələndi; yenə açırlar, yenə...
“Hürriyyət” elə, Rəhim Əliyev bu dəfə ədəbiyyat söhbətini qeyri-ədəbiyyat məkanı – “İmpuls” qəzetində başladı, amma onu elə qeyri-ədəbiyyat tərzində apardı ki, - (niyə?) – aparıb qeyri-ədəbiyyat məkanına çıxardı. Amma qəribədir, həmin günlərdə “Ədəbiyyat qəzeti”nə maraq birə-iki artmışdı: niyə? Lənət şeytana: görək indi Ədəbiyyat İmpulsa (yəni qıcığa) cavab verəcəkmi? – marağındamı?
Düzü, mən “Şeytan ayələri”ni oxumamışam və inanmıram bizdə kimsə bunu oxumuş ola. Hər kəs də istədiyi tərzdə - Şeytana şərik qoşulmaq deyə yozur. Amma qəzet yazarlarımızdan birisi durub Rafiq Tağını Salman Rüşdiyə timsal vermişdi. Nə yaxşı ki, hələ Rafiq Tağının hekayələrinə nağdı əlimiz yetir...
“Bizim əsr” qəzeti, 23.10.1999