Rafiq Tağının xatirəsinə

“Yenilən şəxsin üzündə təbəssüm görünəndə          
yenən şəxs qələbənin ləzzətini itirir”
                                
V. Şekspir

                                  
Yolun qalan hissəsini ayaqla getməyi qərara aldı. Belə daha yaxşıydı: həm bolluca düşünə bilirdi, həm də altmışdan sonra ayaqlarını daha çox işlətməliydi. Bu vaxta qədər başını çox işlətmişdi, indi gərək ayaqlarına da fikir versin. Başı da, bədəni də gəzdirən, hələ desən yaşadan bu iki arıq ayaqlardı axı. Allah eləməmiş, birdən ayaqları işləməsə, onda həyatın sonu olar. O həkimliyini də, hələ desən yazıçılığını da bu iki ayağa borcludur. Kəndlərindən Bakıya, oradan da Moskvayacan onu bu ayaqlar hərləyib. Ona görə piyada... yox, hərdən məcbur olub işlətsə də, onun bu sözdən acığı gəlirdi. Gül kimi “yayaq” (dərdə bax də, öz halal-hümbət türkcəmizin sözünü dırnaqda yazmağa məcbursan) sözünü qoyub, bu gəlmə “piyada”nı niyə işlətməliyəm axı?! İndi götürüb yazacam “yayaq”, hamı düşəcək üstümə ki, hoqqabazlıq edir... Onsuz da adım vayqanlıdı... (Hə, bu “yayaq” əski sözlərimizdəndir, indiki “piyada”nın yerinə işlənib bir zamanlar. “Sayru”muz  “xəstə”, “sakat”ımız “çikəst” olan kimi... Düzünə qalsa, çoxları məni kosmopolit hesab eləyir, amma mən əslində milli birisiyəm... millətçi yox, haaa, milli... Yəni, millətini sevən... Amma daha “tanrı türkü qorusun”acan deyil... Ona görə yazmışdım də “bəs tanrı o biri millətlərin başına daş salsın?!” Yenə məni topa tutdular... “)

Qovluğunu qoltuğunda elə tutmuşdu ki, deyirdin bu saat salacaq yerə. Amma o qovluğu canı qədər istəyirdi. Ömründə yanından yerə qoymazdı. Deyəsən Rəhim müəllimdi,  ya Əjdəridi, dostlarıyla  ilişmişdilər  bir dəfə ki, sən canın aç görək o “papka”da nə var ki, onu hətta evdəkilərə də etibar eləmirsən? Az qala toya da bu qoltuğunda gedirsən? Açmamışdı... Bu bir az mənim çox şəxsi, pis çıxmasın... Freydin sözü olmasın,  intim hissəm kimidi... ona görə, onunla işiniz olmasın... demişdi.

Dayandı. Yenə içinə nəsə dolurdu. Yox, bu indi ayrı hal idi. Deyəsən, içinə dolanlar indi canına hopurdu. Çoxdan, lap çoxdan yazmaq istədiyi bir hekayə vardı, öldürürdü onu... yaza bilmirdi... yox, yazmağına yazardı, di gəl ki, qəhrəmanın üzünün cizgilərini görə bilmirdi. Görməyinə görürdü, amma deyəsən, bu adam onun bələd olduqlarından deyildi. Elə bil ki, başı yoxdu... eləcə uzun qolları, yarımorta boyu, kaşalot fısıltısına, tısbağa tısıltısına bənzəyən səsi, bir də kölgəsi vardı... Kölgəsi... ya, canım bunun kölgəsi nə gəzir? Mən nə düşünürəm, bu özü elə kölgəydi dənə... Veee... Səən caınçün, kölgədi ki var...

Bax, bu kölgədən möhkəm yapışmalıdı. İpucu ordadı. Hekayənin qəhrəmanı Kölgə olacaq... Hə də, daha durub iyirmi birinci əsrdə “Başsız atlı” yazmayacaq ki? Elə yaxşısı kölgədi... bəs kimin kölgəsi, yaxud nəyin kölgəsi?.. Eh, heç bir hekayə onu bu qədər üzməmişdi... Tərs kimi evə də çatmağa azalıb... Bəlkə qayıdıb gəldiyi yolu təzədən irəli-geri eləsin? Buralar da hamısı qonum-qonşudu... Deməzlər doktora nə olub, manevr eləyir? Əşşi, cəhənnəmə ki... Əsas bu içinə dolan yazıdan qurtulmaqdı...

Qayıdıb yolu geri addımladı. Hiss elədi ki, geri qayıdanda elə bil hissiyyatı korşalır, eyni yolu eyni yerdən getməmişdi axı ömründə. Bir az sola burulub qaranlığın içiylə addımladı. Yaxşısı qaranlıqdı. Səni görmürlər, amma sən işıqdakıların hamısını görə bilirsən. Müşahidə üçün bundan yaxşısı yoxdu. Bu vaxt kaşalot səsi yenə eşidildi. Bildi ki, bu, əslində yazının yetişməsi deməkdir. Obrazı görmək, yaxud səsini duymaq, o deməkdir ki, yazı doxsan faiz hazırdır. Bircə o qalırdı ki, geri qayıdıb təxminən iki yüz, üç yüz metr məsafə qət edib, evə girsin, çay-çörək istəmədən başlasın yazmağa. Onun xasiyyətinə bələddilər, heç dindirən də olmayacaq. Birinci dəfə deyil ki...

Amma yox... üzünü heç, onu bilir ki, görəmməyəcək, səsini bir az da eşitsə, yaxşı olar... O səsin tısbağa tısıltısımı, kaşalot fısıltısımı, (tısbağa heç, onu kəndlərində çox görüb, amma bu kaşalot şoğəribi bircə dəfə də həyatda görməmişdi, eləcə kinolarda, bəlgəsəllərdə görmüş, səsini, fısıltısını, ya bəlkə fışıltısını eşitmişdi, vəssalam... tısbağaya nə var ki, tısbağa məsələsi olsa, heç özünə bu qədər əziyyət verməzdi...) ya bəlkə fışıltısımı olduğunu dəqiqləşdirmək istəyirdi...

Bura da düm qaranlıq oldu... Əşi, cəhənnəmə ki! Təki o içinə dolan yazını bu qaranlıqda olsa da çözə bilsin, özü üçün aydınlaşdırsın, özününkü eləsin... Gedib döyəcləsin bilgisayarın düymələrinə, canı qurtarsın...

Səs lap qulağının dibində eşidildi. Tısbağa səsi deyildi, yüz faiz... Kaşalot? Bəs o dəniz, yaxud okean  heyvanıdı axı deyəsən? Xəzərdə də  gərək ki, beləsi olmamalıydı. Bəs quruya necə çıxıb? Bəlkə səhv eləyirəm? Mənə nə olub, niyə yaddaşım aşağı qeqavaytla çalışır? Hə də dəqiqləşdirmək lazımdır, axı nə cürə heyvandı? Eeee... Hə, deyəsən qeqavayt yüksəldi... Balinaydı də... Nə balina canım, bunun üzü görünməsə də dişləri açıqca ağarır ki... Balinanın dişimi olur? Ehhh... Qocaldın yəni? Dayan, googlenin vikipediya düyməsini bas: aha... budur... “Kaşalot – balinanalar dəstəsindən dişli balinalar yarımdəstəsinə aid iri dəniz... yırtıcısı... “ Bildin? İndi rahatlan.

-Hıssss... fısssss.... fışşşşşşşşş...

Qaranlıqda bu səslərin ardından bıçaq parıltısı gözünü qamaşdırdı. Onun nə başı vardı, nə bədəni – eləcə səsi, hısıltısı, fısıltısı, fışıltısı və bir də ildırım çaxan kimi havada qövs cızan bıçağının parıltısı vardı...

Əvvəl elə bildi ki, qovluğunu qapacaq. Onu sinəsinə basıb gözlədi.

İlk zərbə qoluna dəydi və hiss elədi ki, Kaşolot təcrübəsizdir.

Geri çəkilsə də bütün təcrübəsizlərə təcrübə dərsləri keçəndə etdiyi kimi indi də müqavimət göstərmədi, eləcə dayandı. Ürəyində isə bunları dedi: “Ora yox, ora sümükdü, ay uşaq. Sən bəs “Didaktika dərsləri”ni oxumamısan? Əzələyə, əzələ olan yerə vurmaq lazımdır. Heç üzünü də göstərib eləmə... Səsini eşitdim, doldu içimə, bəsdi... İndi məni öldürməsən, gedib rahat yaza bilərəm yazımı... Nədi, niyə özünü itirdin? Mənim gülümsünməyim səni həvəsdən saldı?.. Bax, indi mən çıxıb gedərəm, yaxud qışqıraram... Gəlib səni tutarlar, yaxud qorxub qaçarsan, işin yarımçıq qalar... Sən axı söz vermisən, tapşırıq almısan... Gərək öhdənə düşəni yerinə yetirəsən... “

İkinci zərbə çiyninə dəydi... Yenə sümük?! Ə, bu lap əfəldi ki... Zalım balası, sən bu boyda bədəndə  bir yumşaq toxuma tapa bilmirsən? Oxumaq lazımdı, oxumaq! Camaatın qatili də savadlı olur... Roskolnikovu tanıyırsan? Hardan tanıyacaqsan? Mənim davam bax, bu savadsızlıqladır, xurafatladır. Əlində bıçaq var, amma onu əməlli işlədə bilmirsən. Niyə? Çünki şkola yoxdur. Yabayla, dəhrə-baltayla qətl olmaz, atam-qardaşım. Dəhrə-yaba dövrü qurtardı. İndi sivil qaydalarla iş görülür...

Üçüncü zərbə düz qovluğun üstünə düşdü, onu deşib qabırğasını qırdı, amma ürəyə çatmadı... Qovluqdakı hansısa kitab zərbənin gücünü azaltmışdı...

Növbəti zərbə qarın boşluğunu tutanda fısıltı daha bərk eşidildi, özü də fışıltı şəklində. Bilmədi, kaşalotun səsiydi, yoxsa bıçaq yarasından fışqıran qanın şırıltısıydı...

Qalan zərbələri indi xatırlamır. Bir onu bilir ki, kaşalot nigaran addımlarla aralandı, sonra da qaçmağa başladı. O isə asfalta süzülən qanıyla içinə dolmuş yazını bədənindəki dustaqlıqdan azad edirdi. İlk dəfəydi ki, qanla yazı yazırdı. Amma yaman rahat imiş beləsi. Yoxsa it zülmü çəkirsən yazanda. Əlin-ayağın sözünə baxmır, titrəyirsən, səni çağıranı yamanlayırsan, telefonu söndürürsən, qadın sancı çəkən kimi içindən çatlaya-çatlaya, dağıla-dağıla yazırsan... Ta ki, azad olanacan...

Asfalta qan damcıları süzülürdü. O isə evə qalxmağa tələsmirdi. Evə qalxsa, yazı dayanacaq. Onu isə həyatı bahasına olsa belə, yazmalıydı. Bu bəlkə elə son yazısıdı. Bir də axı o ilk dəfə qanla yazmağın ləzzətindən özünü məhrum edə bilərdi.

Yenə yazıçılığı həkimliyinə qalib gəldi. Əsər bitər-bitməz doqquzmərtəbəli binanın pillələri ilə qalxmağa başladı. Pillələrə adda-budda qan izləri düşürdü. Yazının sonundakı  üç nöqtə işarələriydi bunlar...

27 noyabr 2011